W tym artykule:
Podeszwa buta – dlaczego jest istotna i za co odpowiada?
Nie wiesz, dlaczego niektóre buty nosi się lekko, łatwo i przyjemnie, a inne powodują, że chcesz je jak najszybciej ściągnąć? Różnica często tkwi w podeszwie. To ona odpowiada za nasze odczucia podczas zwykłych spacerów po mieście, uprawiania sportów czy wysokogórskich wypraw. Podeszwa buta to ważny element każdego modelu. Dziś przyjrzymy się jej bliżej.
Skórzana lub wykonana z gumy? Z wypustkami, dynamicznym bieżnikiem czy stworzona z pomocą nowoczesnych technologii i materiałów? Poznaj rodzaje podeszwy w butach i wybierz tę najlepszą, dopasowaną do Twoich potrzeb.
Podeszwa buta – dlaczego jest ważna?
Podeszwa buta przede wszystkim izoluje stopy od podłoża. Technicznie rzecz biorąc, jest to część buta, która łączy się z cholewką (na stałe) i z podłożem (okresowo). Podeszwa buta powinna też zapewniać stopom bezpieczeństwo, komfort cieplny i bezproblemowe odprowadzanie wilgoci ze środka na zewnątrz. Podeszwa z bieżnikiem lub bez wspomaga stawianie stóp we właściwy sposób (prawidłowy wzorzec ruchu).
Ponieważ na podeszwę buta działają różne warunki – ciężar ciała oraz pogoda i ukształtowanie terenu – jest ona najbardziej narażona na uszkodzenia mechanicznie. Powiemy więcej, żywotność podeszwy tak naprawdę oznacza żywotność całego buta – nie zawsze jest możliwa jej wymiana lub naprawa. Aby podeszwa buta wzorowo spełniała swoją rolę, warto dopasować jej rodzaj do pokonywanej nawierzchni i aktywności (spacer, wycieczka w góry, bieganie, gra w piłkę nożną itp.).
Dowiedz się więcej >>> Cholewka, podeszwa, obcas… z czego składa się but?
Podeszwa buta – z czego się składa?
Każda z trzech warstw podeszwy buta jest wykonana z innego tworzywa i pełni odmienną funkcję.
- Warstwa zewnętrzna ma za zadanie odizolować stopę od podłoża oraz zapewnić użytkownikowi niezbędną przyczepność za pomocą bieżników. Zazwyczaj jest ona wykonana z gumy, rzadziej ze skóry naturalnej – z kruponu, czyli grzbietowej skóry świńskiej lub bydlęcej.
- Warstwa środkowa ma właściwości amortyzujące, niwelując wstrząsy powstające podczas chodzenia i gwarantujące komfort użytkowania. Często z ultra lekkiej pianki EVA.
- Warstwa wewnętrzna wyróżnia się miękkością, a przy tym zmniejsza tarcie pomiędzy podeszwą buta a stopą. Przykładowo buty halowe (popularne halówki) mają skórzaną wyściółkę i piankę amortyzującą dla większej stabilizacji stóp.
Zobacz >>> Halówki, buty halowe: czym się charakteryzują? Jak wybrać halówki?
Rodzaje podeszwy w butach
Podeszwa buta może być zupełnie gładka, jednak są to raczej odosobnione przypadki. Większość obuwia ma mniej lub bardziej wyciętą podeszwę. Istnieją również modele, które spełniają swoją funkcję dzięki wypustkom (kolcom).
Rodzaje podeszwy w butach sportowych
Rodzaje podeszwy w butach sportowych mocno determinuje konkretna aktywność, którą chcesz w nich wykonywać.
- Twoją pasją jest gra w piłkę nożną? Wybierz turfy o bardzo charakterystycznej podeszwie. Składa się ona z dużej liczby niskich gumowych wypustek, które zwiększają przyczepność na murawie.
- Lubisz grać w piłkę na hali? Profesjonalne buty halowe wyróżniają się antypoślizgową podeszwą. To zasługa wyraźnego bieżnika, przy czym podeszwa pozostaje dość elastyczna, i tworzywa TPR (gumy termoplastycznej). Dla zwiększenia przyczepności możesz nakleić na jej przód specjalne taśmy antypoślizgowe.
- Pasjonujesz się bieganiem? Ten sport wymaga grubszej podeszwy, ponieważ podczas dynamicznego biegu działają na nią większe siły niż w trakcie spokojnego spaceru. Intensywne, rytmiczne uderzenia wymagają też amortyzacji na całej powierzchni. Buty do biegania spełniają oba wymienione kryteria. Niech za wzór posłużą modele marki Asics z technologią FF BLAST PLUS w środkowej podeszwie i materiałem Solyte, które zmniejszają ich ciężar o połowę. Z kolei marka Brooks oferuje zaawansowaną amortyzację dzięki wykorzystaniu cieczy nieniutonowskiej.
- Równie charakterystyczna jest podeszwa buta narciarskiego. Sztywna i twarda podeszwa Alpine umożliwia dynamiczną jazdę na nartach zjazdowych. Podeszwa GripWalk ma bardziej elastyczny element w przedniej części buta, przez co można w nich jeździć, jak i chodzić. Podeszwa Touring jest lekka i elastyczna, co owocuje swobodnym poruszaniu się po trudnym terenie.
Przeczytaj artykuł >>> Buty do piłki ręcznej – czym się charakteryzują?
Rodzaje podeszwy w butach trekkingowych
But z twardą podeszwą od razu automatycznie kojarzymy z wycieczkami po wysokich, trudniejszych do przejścia górach. Rodzaje podeszwy w butach trekkingowych są związane z jej grubością, czyli tzw. stackiem. Im większa, tym większa amortyzacja, ale i zmniejszona elastyczność. Grubość 3-8 mm pozwala doskonale wyczuwać podłoże, dlatego to dobre rozwiązanie dla wielbicieli chodzenia po równych ścieżkach. Standardowa grubość (20-33 mm) zaspokoi potrzeby większości użytkowników, a powyżej tej wartości stopa nawet nie odczuje nierównego żwiru czy ostrych kamieni.
Warto w tym miejscu przywołać także wskaźnik aktywności oznaczony poszczególnymi literami alfabetu. I tak buty trekkingowe M są idealne na spacery i jazdę na rowerze, A przydadzą się na dobrze utrzymane ścieżki, a buty z oznaczeniem A/B i B założysz śmiało na wyprawy terenowe w niższych górach. Natomiast modele oznaczone B/C to obuwie idealne na obszary wysokogórskie, przy czym C przeznacza się na trudny wysokogórski teren alpejski.
Podeszwa z bieżnikiem ma szczególne znaczenie podczas trekkingu. Powycinana w nieraz skomplikowane linie i figury warstwa zewnętrzna często jest bardzo pomysłowo wkomponowana.
- Przykładem może być rozwiązanie opatentowane przez markę Salomon – z geometrycznymi wzorami na podeszwie (contaGRIP), która pozwala pokonywać nawet najtrudniejszy teren.
- Wybrane modele (Speedcross) mają bieżniki stworzone na wzór kolców na oponach do motocrossu, a buty Quest posiadają odświeżoną ramę podeszwy, doskonale przylegającą do stopy, czyli tzw. funkcję marszu.
- Także marka Jack Wolfskin ma na koncie stworzenie skutecznych, amortyzujących, odciążających podeszew, a dokładniej jej środkowej warstwy (Reflex Foam).
- Musimy też wspomnieć o podeszwach włoskiej marki Vibram, gwarantującą bezpieczeństwo na górskich szlakach. Tego typu podeszwy wykonuje się z gumy wulkanizacyjnej i sygnuje charakterystycznym żółtym znaczkiem.
Buty miejskie: podeszwa
Obuwie sportowe, zakładane m.in. do outfitów w stylu streetwear czy athleisure, mają podeszwy z gumy lub kauczuku. Jest ona zazwyczaj dość gruba, czasem różnokolorowa i o silnych właściwościach amortyzujących, by ich posiadacz mógł pochwalić się sprężystym chodem.
Zainspiruj się >>> Jak wyczyścić białą podeszwę? Podpowiadamy!
Podeszwy eleganckich butów
Półbuty, derby, sztyblety, baleriny czy espadryle – tego rodzaju buty eleganckie posiadają podeszwy najczęściej ze skóry naturalnej bądź tuniskóru. W pierwszej wersji mamy do czynienia z najbardziej eleganckimi podeszwami. Wymagają one jednak impregnacji, częstej wymiany (szybko się przecierają) i nie są wodoodporne, ale można wzmocnić je zelówkami (dodatkową warstwą gumy na przodzie). Druga – tuniskór – to guma antyścieralna, która jednak przypomina oryginalną skórę zwierzęcą. Nie zapominajmy o obuwiu letnim z podeszwami z korka bądź sznurka.
Buty z podeszwą antypoślizgową
Jakie są idealne zimowe buty? Podeszwa antypoślizgowa to w tym wypadku must-have. Musi być ona wysoka i wyposażona w traktorowy bieżnik. Tylko wyraźne wycięcia pozwalają swobodnie poruszać się w mieszaninie śniegu, lodu błota, piasku czy soli. W ten sposób uchronisz się od poślizgnięcia i upadku na oblodzonym chodniku. Podeszwa buta wpływa na Twój chód, wygodę, a nawet samopoczucie. To właśnie ona pozwala Ci biegać, spacerować czy podbijać szczyty. Teraz wiedząc już niemal wszystko o podeszwach, może wybrać świadomie.
